Ubuntu «اوبونتو» تنها یک سیستم عامل آزاد و متن باز با بیش از ۲۰ میلیون کاربر در سرتاسر جهان نیست؛ اوبونتو یک فرهنگ است، یک خلاقیت بزرگ، یک پژوهش گروهی، در نوبه خود مهمترین و برجستهترین. اوبونتو یک جامعه از مردم است.
معرفی اوبونتو
بهتر است قبل از پرداختن به اوبونتو، در مورد برخی تعاریف، مثل سیستم عامل و هسته، توضیح داده شود.
سیستم عامل
سیستم عامل برنامهای است که با سختافزار ارتباط مستقیم دارد و امکان اجرای برنامههای کاربردی (Application) را روی بستر سختافزاری ممکن میسازد.
هسته چیست؟
هسته نقش قسمت مرکزی سطح پایین یک سیستم عامل را ایفا میکند و وظایفی مانند ارتباط با سختافزار و بارگذاری درایورها را به دوش میکشد.
لینوکس چیست؟
برخلاف تصور خیلی از افراد، لینوکس تنها یک هسته با همان وظایف گفته شده است. بسیار کم پیش میآید که در کاربرد روزانه، به طور مستقیم با خود هسته لینوکس ارتباط برقرار کنیم. با این حال، هسته نقش اصلی را در سیستم عامل بر عهده دارد.
چرا گنو/لینوکس آری، لینوکس نه؟
همان طور که گفته شد، لینوکس تنها یک هسته است و یک هسته به خودی خود هیچ کاری نمیتواند برای ما انجام دهد. ما برای برطرف کردن نیازهای روزانه به نرمافزارهای متعددی نیازمندیم. نرمافزارهایی که اکثراً از پروژه گنو گرفته شده یا بر اساس فلسفه نرمافزارهای آزاد و مجوز GNU GPL ساخته شدهاند. برای همین، بهتر است این سیستم عامل (و نه خود هسته) را گنو/لینوکس بنامیم.
توزیع گنو/لینوکس چیست؟
گفتیم که پروژه گنو/لینوکس از پیوستن ابزارهای گنو و هسته لینوکس به وجود آمد. حالا فرض کنید که بخواهید آن را نصب کنید. چکار باید بکنید؟ در حالت قدیمی، باید یک متخصص کامل یونیکس باشید: هسته را بگیرید و کامپیل کنید، بعد یک دیسک را فرمت کنید و بوت سکتور را طوری تنظیم کنید که از این کرنل بوت شود. سپس دستورات (برنامههای) دیگر را روی آن کپی کنید و تمام وابستگیها را هم رعایت کنید. چنین کاری برای بیشتر کاربران بسیار سخت است.
برای حل این مشکل، افراد و شرکتهایی آمدهاند و توزیعهایی (Application) را ساختهاند. در همان سال ۱۹۹۲ که هسته لینوکس آمد، توزیعها هم ظاهر شدند. کاربران هسته را به همران چند برنامه اصلی و یک برنامه نصب کننده روی یکی دو فلاپی جا میدادند و بین دیگران پخش میکردند.
اوبونتو چیست؟
اوبونتو (تلفظ به صور |oo'boontoo|) یک سیستم عامل کامل گنو/لینوکسی برای استفاده رومیزی است. اوبونتو (مثل سایر گنو/لینوکسها) آزاد است و دارای پشتیبانی از طرف جامعه کاربری و پشتیبانی حرفهای از طرف شرکت سازنده آن، Canonical، است.
چطور اوبونتو و لینوکس به هم مربوطاند؟
اوبونتو یک سیستم عامل است که از لینوکس به عنوان هسته استفاده میکند. به طور ساده، لینوکس یک بخش از اوبونتو است که وظیفه مرکزی را بر عهده دارد.
جامعه اوبونتو بر پایه اندیشههای مطرح شده در بیانیه فراهم آمده است. این که:
- نرمافزار باید رایگان باشد.
- نرمافزارها باید در زبان محلی کاربران قابل استفاده باشند و معلولیتها را هم پوشش دهد تا اوبونتو برای بیشترین افراد ممکن مورد استفاده قرار گیرد.
- کاربران باید آزادی تغییر نرمافزار به شیوه دلخواهشان را داشته باشند.
برای همین، اوبونتو تنها یک سیستم عامل نیست و دارای سه بخش متفاوت است:
- فلسفه
- پروژه نرمافزار مشترک جهانی
- سیستم عامل
مهمترین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که اوبونتو بیشتر از یک نرمافزار است.
فلسفه اوبونتو
اوبونتو یک لغت قدیمی در زبان آفریقایی به معنای «یک نفر برای همه» یا «انسانیت نسبت به دیگران» است.
مجموعه اوبونتو با سیستم عاملهای دیگر متفاوت است، به دلیل اینکه روح انسانیت و جامعه را به دنیای رایانه میآورد. کاربران اوبونتو در یک باور عمیق هم عقیدهاند که نرمافزار باید قابل دسترس برای همه انسانها، با هر زبان و رنگ پوست، توانایی جسمانی و درآمدی باشد.
اگه علاقهمند شدید که اوبونتو را امتحان کنید ولی نمیدانید از کجا شروع کنید میتوانید از «کتاب اوبونتو» استفاده کنید.
جامعه کاربری
به هر دلیلی شاید دلتان بخواهد از یک توزیع گنو/لینوکسی به جای ویندز یا مک او اس استفاده کنید، اوبونتو میتواند نقطه شروع خوبی باشد. با انتخاب اوبونتو همیشه خیالتان راحت خواهد بود که یک جامعه کاربری مشتاق وجود دارد که آمدهاند به سوالات شما جواب بدهند و مشکلاتتان را حل کنند.
سخن آخر
اگر به هر دلیلی اوبونتو آن چیزی نبود که شما میخواهید ناامید نشوید، اوبونتو یکی از صدها توزیع گنو/لینوکسی است که وجود دارد. توزیعهای دیگری مثل مینت، دبیان، ردهت، اوپن سوزه، کالی و ... وجود دارد که میتوانید آنها را هم امتحان کنید.